Նախագծի անվանումը՝ <<Մետաղներ>>
Ուղղորդող հարցեր.
- Ո՞ր տարրերն են ավելի շատ, մետաղները, թե՞ ոչ մետաղները, ինչու՞:
Ոչ մետաղները ավելի քիչ են, քան մետաղները։ - Ո՞ր առանձնահատկություններն են բնորոշ բոլոր մետաղներին:
Նորմալ պայմաններում բոլոր մետաղները պինդ են: Մետաղների դրանց վրա ընկած լույսն արտացոլելու ունակությունը նրանց հատուկ մետաղական փայլի պատճառն է։ Մետաղներն անհոտ են։ Մետաղների մեծ մասը արծաթափայլ սպիտակ է, բացառությամբ պղնձի և ոսկու: - Մեկնաբանեք մետաղների ֆիզիկական հատկությունները:
Հատուկ մետաղական փայլ, բարձր էլեկտրական և ջերմային հաղորդունակություն, ճկունություն և այլն: - Մեկնաբանեք մետաղների քիմիական հատկությունները, այսինքն մետաղների փոխազդեցությունը պարզ և բարդ նյութերի հետ ռեակցիաների հավասարումները:
Նատրիումի և ջրի փոխազդեցությունը ֆենոլֆտալեինի օգնությամբ՝
2Na+2H2O=2NaOH+H2↑
Կալիումի և ջրի փոխազդեցությունը՝
2K+2H2O=2KOH+H2↑
Ցինկի և ջրի փոխազդեցությունը՝
Zn+H2O⟶t°ZnO+H2↑
- Որո՞նք են մետաղների ստացման ընդհանուր եղանակները, գրեք համապատասխան ռեակցիաների հավասարումները:
Մետաղների ստացման հիմնական եղանակները՝ պիրոմետալուրգիա, հիդրոմետալուրգիա, էլեկտրամետալուրգիա։ Պիրոմետալուրգիան հանքաքարերից մետաղների վերականգնումն է բարձր ջերմաստիճանում ածխածնի, ածխածնի օքսիդի, ջրածնի, ալյումինի, մագնեզիումի օգտագործմամբ։ - Ի՞նչ է Էլեկտրոլիզ՝ էլեկտրատարրալուծումը, ո՞ր մետաղներն են ստանում այդ եղանակով
Հաշվարկային լաբորատոր փորձեր՝ <<Մետաղների քիմիական հատկությունները>>
Լաբորատոր փորձ 1. Մետաղների օքսիդացումը թթվածնով՝ մագնեզիումի այրումը <<Հրավառություն>>:
ա) Գրեք ընթացող ռեակցիայի հավասարումը և հավասարեցրեք
էլեկտրոնային հաշվեկշռի եղանակով՝՝ նշելով վերականգնիչը և օքսիդիչը:
բ) Կատարեք հաշվարկ. որքա՞ն ջերմություն կանջատվի ռեակցիայի
հետևանքով, եթե մագնեզիումի այրման ջերմությունը՝ Qm (Mg) = 570 կՋ/մոլ է, իսկ փորձի համար վերցվել է 2,4 գ մագնեզիում:
Լաբորատոր փորձ 2 Ալկալիական մետաղներից նատրիումի փոխազդեցությունը ջրի հետ
ա) Գրեք ընթացող ռեակցիայի հավասարումը,
հավասարեցրեք էլեկտրոնային հաշվեկշռի եղանակով, նշեք վերականգնիչը և օքսիդիչը:
2Na + 2H|OH = 2NaOH + H2
բ) Կատարեք հաշվարկ. որքա՞ն է լուծույթում ստացված նյութի զանգվածային բաժինը (%), եթե փորձ կատարելիս վերցվել է 2,3 գ նատրիում, իսկ ջուրը՝ 50 մլ:
Լաբորատոր փորձ 3. Պղնձի ստացումը իր աղից՝ պղնձարջասպից CuSO4 · 5H2O, ակտիվ մետաղով՝ երկաթով:
ա) Գրեք ընթացող ռեակցիայի հավասարումը, հավասարեցրեք
էլեկտրոնային հաշվեկշռի եղանակով, նշեք վերականգնիչը և օքսիդիչը:
CuSO4 + Fe = Cu + FeSO4
բ) Կատարեք հաշվարկ. որքան է ստացված պղնձի զանգված, եթե
ձողի զանգվածի փոփոխությունը եղել է 0,8 գ:
Լաբորատոր փորձ 4. Ակտիվ մետաղներից՝ ցինկի փոխազդեցությունը աղաթթվի հետ:
ա) Գրեք ընթացող ռեակցիայի հավասարումը, հավասարեցրեք
էլեկտրոնային հաշվեկշռի եղանակով, նշեք վերականգնիչը և օքսիդիչը:
բ) Կատարեք հաշվարկ. որքան գազ կանջատվի մլ (ն.պ.),եթե
փորձի համար վերցվել է 2,6 գ ցինկ:
Անհատական հետազոտական աշխատանք — Ալյումին: Ալյումինի օքսիդի և հիդրօքսիդի ամֆոտերությունը:
Մարիա Աբրահամյանի բլոգ 