Գրիպը շնչառական ուղիների սուր վարակիչ հիվանդություն է։ Ընդգրկված է սուր շնչառական վիրուսային վարակների խմբում։ Պարբերաբար հիվանդությունը տարածվում է համաճարակների տեսքով։ Գրիպը տարբեր է, և դրա վտանգը նույնպես:
Այն կարող է լինել առանց բարդության, որի դեպքում կանխատեսումը բավականին բարենպաստ է և կարող է ունենալ շատ լուրջ հետևանքներ, նույնիսկ մահ: Ամեն տարի աշխարհում գրիպով հիվանդանում է մոտ 5 մլն մարդ, և մահանում է մոտ 200-250 հազար մարդ։ Եվ նույնիսկ մեր ժամանակներում դժվար է պատվաստանյութ պատրաստել, քանի որ ամեն տարի նոր վիրուսներ են գալիս, քանի որ գրիպի տեսակները շատ են։
1. Մարդու թոքերի շնչառական ծավալի որոշում
Օբյեկտիվ որոշելու մարդու մարմնի կարևորագույն պարամետրերից մեկը՝ նրա թոքերի շնչառական ծավալը։
Գործիքներ և նյութեր՝ փուչիկ, քանոն, նոմոգրամ 1 մակերեսը որոշելու համար։
Աշխատանքային կարգը.
Մարդու թոքերի ծավալի որոշումը նրա մարմնի մակերեսով.
Փորձ 1.
1. Որոշեք մարդու մարմնի մակերեսը նոմոգրամի միջոցով: Դրա համար քանոնի օգնությամբ ուղիղ գծով կապեցինք զանգվածի և մարմնի երկարության ցուցիչները։ Այս ուղիղի հատման կետը S սանդղակի հետ տալիս է մակերեսի արժեքը։
2. Հաշվե՛ք թոքերի ծավալը V=2,5*10-3 S բանաձևով (տղաներ)
V=2, 0*10-3 S (աղջիկներ).
Տրվում են բանաձևեր՝ համապատասխանաբար տղամարդկանց և կանանց թոքերի ծավալը հաշվարկելու համար։ Քանի որ ենթադրվում է, որ տղամարդու մարմնի մակերեսի յուրաքանչյուր քառակուսի մետրը համապատասխանում է 2500 մլ, իսկ կանանցը՝ 2000 մլ թոքերի ծավալին։
3. Արդյունքները մուտքագրվել են աղյուսակում
Աղյուսակ 1
Հայտնի է, որ թոքերի կենսական տարողությունը միջինում չափահաս մարդու մոտ կազմում է 3000-4500 մլ։ այն ավելանում է մարզիկների, հատկապես թիավարողների և լողորդների մոտ և կարող է հասնել 8 լիտրի: Աղջիկների համար թոքերի ծավալը ձեռք է բերվել 2720-3100 մլ, տղաների համար՝ 3750-4550 մլ։
Տղաների թոքերի ծավալն ավելի մեծ է, քանի որ տղաների քաշն ու հասակը ավելի մեծ է, քան աղջիկներինը, ինչը նշանակում է, որ թոքեր ներշնչվող օդի քանակն ավելի մեծ է, և դա հանգեցնում է մոլեկուլների էլ ավելի հաճախակի գրավման։ ինհալացիայի ժամանակ եղել է այլ մարդկանց թոքերում: Սա նշանակում է, որ տղաները ավելի խոցելի են վիրուսային հիվանդությունների նկատմամբ։
1 Նոմոգրամը (հունական օրենք) մի քանի փոփոխականների ֆունկցիայի գրաֆիկական ներկայացում է, որը թույլ է տալիս օգտագործել պարզ երկրաչափական
գործողություններ (օրինակ՝ քանոն կիրառելը)՝ առանց հաշվարկների ֆունկցիոնալ կախվածությունները ուսումնասիրելու համար: Օրինակ՝ լուծել քառակուսի հավասարումը առանց բանաձևերի:
Աղջիկները
Տղաներ
Թոքերի շնչառական ծավալի որոշում տնական սպիրոգրաֆով
Փորձ 2 (Հավելված 1)
1. Որպես ինքնաշեն սպիրոգրաֆ օգտագործում ենք փուչիկ։ Երբ օդ եք արտաշնչում օդապարիկի մեջ, այն փչում է: Գնդիկի ծավալը կարելի է հաշվարկել՝ չափելով նրա տրամագիծը՝ օգտագործելով բանաձևը
կամ իմանալով շառավիղը
2. Մենք չափել ենք թոքերի մակընթացային ծավալը: Դրա համար 10 հանգիստ արտաշնչում է կատարվել գնդակի տեսքով։ Մենք չափեցինք գնդակի տրամագիծը, հաշվեցինք այն լցնող օդի ծավալը։ Հաշվե՛ք թոքերի մակընթացային ծավալը՝ օդապարիկի ծավալը բաժանելով 10-ի։
3. Փորձը կրկնել 3 անգամ: Թոքերի միջին մակընթացային ծավալը հաշվարկվել և մուտքագրվել է աղյուսակում:
Աղյուսակ 2
l_sr1=(0,86+0,88+0,80)/3=0,85(մ)
l_av=(l_1+l_2+l_3)/3 — երկարության միջին թվաբանական արժեքը
l_circle=2πR — շրջագիծ
R=l_circle/2π — շրջանագծի շառավիղ
R_1=(0,135 մ)/(2∙3,14)=0,135(մ)
V=4/3 πR^3 – գնդակի ծավալը
V=4/3 3,14〖∙0.135〗^3=0,01(մ^3)
V_л=V/10
V_l=(0.01m^3)/10=0.001m^3=1լ
Թոքերի միջին մակընթացային ծավալը աղջիկների մոտ 0,6-ից 1,1 լիտր է, տղաների մոտ՝ 0,6-ից 2 լիտր։ Յուրաքանչյուր շնչառական շարժման ժամանակ մարդը ներշնչում և արտաշնչում է օդի քանակությունը, որը կազմում է 300-500 մլ և կոչվում է մակընթացային ծավալ։ Օդի ծավալը, որը մարդը կարող է արտաշնչել հանգիստ արտաշնչումից հետո՝ օդի պահուստային ծավալը, կազմում է 1500-2000 մլ։
Թոքերի կենսական հզորությունը բաղկացած է շնչառական, պահուստային ինհալացիայի և պահուստային արտաշնչման ծավալների գումարից։ Ինքնաշեն սպիրոգրաֆի օգնությամբ աղջիկների համար ստանում ենք թոքերի կենսական տարողությունը մոտ 2100 մլ-ից մինչև 3100 մլ (ըստ նոմոգրամի 2720-3100 մլ), տղաների համար՝ 2100-ից մինչև 5100 մլ (ըստ. նոմոգրամը 3750-ից մինչև 4550 մլ):
Թարգմանել եմ այս կայքից
Մարիա Աբրահամյանի բլոգ 